Auteur: Alma Lanjouw.

‘Hemellichamen: Spiegelingen uit het leven’ van Sinéad Gleeson is geen typisch boek over ALK. Het gaat weliswaar onder andere over pijn, maar is ook veelomvattender. Sinéad schrijft intiem over haar eigen pijn; haar pijn is er altijd in haar leven en haar verhalen gaan over het leven met ziekte, rouw, genderongelijkheid en moederschap. Het boek is een verzameling van bedachtzame, poëtische verhalen. Door haar eigen lichaam te spiegelen met sterrenconstellaties verbindt ze haar leven met het universele leven van een mens, van een vrouw in Ierland.

Ik houd van de essay-achtige en autobiografische verhalen waar dit boek uit bestaat. Met name één hoofdstuk is de moeite waard om hier delen: ‘Waar doet het pijn? Twintig verhalen gebaseerd op de McGill Pain Questionnaire’. Ik werd nieuwsgierig naar deze vragenlijst en vond hem op meetinstrumentenzorg.nl/instrumenten/mcgill-pain-questionnaire/. Sinéad schrijft: ‘De woorden komen niet van degene die de pijn ondervindt; ze zijn van de dokter, niet van de patiënt. Dit is een poging om ze terug te vorderen.’

Een voorbeeld van zo’n gedicht: ‘Koel, Koud, IJzig/ Zenuwschade/Er zijn delen van mijn huid/ Die nooit warm worden,/ Als in de schaduw van bomen/ Op hete dagen./ Mijn zenuwen tintelen en presteren benedenmaats./ Een verdwaald scalpel/ Geeft een vlijmende kus.’

Poëtisch en verhalend neemt ze de regie, het eigenaarschap van haar pijn, haar lichaam, haar leven terug. Het is gedurfd en artistiek om woorden uit een meetinstrument te gebruiken en er kunst van te maken. Ze schrijft ‘Je toeleggen op schrijven, of kunst, is je toeleggen op leven. Een zelfopgelegde deadline als middel om voort te kunnen bestaan.’ Dat is een positieve boodschap aan de lezer die kampt met pijn en kan als een lichtpunt voelen in het leven van alledag. Op een herkenbare manier vertelt ze verder in het boek over de schaamte over het lichaam, over je kwetsbaarheid voelen tijdens een onderzoek, over de vernauwing van je identiteit bij ziekte en pijn, over de onbetrouwbaarheid van een lijf. Als je houdt van een experimentele, poëtische stijl en een intieme blik in het leven van een moderne Ierse vrouw wilt werpen: lees en geniet.

Alma Lanjouw heeft zelf ervaring met chronische pijn en is schrijfster van brieven & gedichten en taal- & rekendocent.

‘Hemellichamen: Spiegelingen uit het leven’ – Sinéad Gleeson. Uitgeverij HetMoet, 2022. ISBN 9789083206011